Title: Taşeron İşçilerin Kıdem Tazminatı Hakkı
Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on Oct 28
Rating: 5.0

Taşeron İşçi Ve İşveren Nedir?

Alt işveren olarak tanımlanan taşeron, bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmetlerin üretimine ilişkin bir işte veya bir işin eklentisinde, iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişi olarak tanımlanmaktadır. Taşeron işçi ise taşeron firmanın sigortalı çalıştırdığı kişilerdir. İşçiye karşı asıl işveren ve taşeron aynı derecede sorumludur. Örneğin bir okulda temizlik işleri taşeron firmaya verilebilir. Taşeron firmadan gelen temizlik görevlisi ise taşeron işçi konumundadır. Uygulamada taşeron işçiler maaş problemleri veya diğer sıkıntılarını işveren kuruma iletmekte zorluk çekmektedir. Bazense iletilmesine rağmen işçiler taşeron firmaya yönlendirilmekte, işveren kendisi sorumlu değilmiş gibi işçinin mağduriyetini arttırmaktadır. Bu nedenle kamu kurumları çalışanları taşeronluk sistemi yerine kadroya geçilmesini talep etmektedir.

Yaşanan mağduriyeti azaltmak adına 8 Şubat 2015 tarihinde Kamu İhale Kanunu kapsamında taşeronlar tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatına ilişkin düzenleme Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kıdem tazminatının hesaplanmasında işe başlanılan ilk tarih esas alınacaktır. 11 Eylül 2014 tarihinden önce iş sözleşmesi feshedilmiş işçilere ise kıdem tazminatı ödenmeyecek ve kıdem tazminatı talep eden işçi İş Mahkemesine dava açacaktır.

Kıdem Tazminatı Şartları

İlk şart kıdem tazminatı şartlarının oluşmuş olmasıdır. Yürürlüğünü koruyan eski kanun 14. Maddeye göre, aynı işverene bağlı çalışma süresinin en az 1 yıl olması genel şarttır. Bunun yanında;

  • İş sözleşmesinin işveren tarafından işçinin iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle,
  • İşçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık veya işyerinde işin durması ve benzeri nedenlerle,
  • Askerlik görevi nedeniyle,
  • Emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeniyle,
  • Kadın işçinin evlenmesi nedeniyle ve işçinin ölümü nedeniyle fesih halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödenmektedir.

Düzenlemeye göre altişverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışan işçilerin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri aynı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Son taşeron firmalarıyla yapılan iş sözleşmesinden kıdem hakkı doğanların tazminatları ilgili kamu kurum ve kuruluşunca işçinin banka hesabına yatırılarak ödenir.  Aynı taşeronca aynı iş akdinde farklı kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılan işçilerden kıdem tazminatına hak kazananlara farklı kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum ve kuruluşunca işçinin banka hesabına yatırılarak ödeme yapılır. Taşeron firmaları ile yaptıkları iş sözleşmesi sona ermeden özel sektör işyerinde çalıştırılmaya devam edilenlerin kıdem tazminatına hak kazananların esas hizmet süreleri aynı veya farklı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet süreleri esas alınarak belirlenir. Kıdem tazminatı da çalıştırıldıkları son kamu kurum ve kuruluşu tarafından kendi işyerindeki son ücreti üzerinden hesaplanır. Hesaplamada asgari ücret artış oranları da dikkate alınacaktır.

Kıdem Tazminatı Ödemesi Nasıl Yapılır?

Özel Kurumda, Şirkette Kıdem Tazminatı Ödemesi

İş Kanunu kapsamında kıdem tazminatına hak kazanan işçinin iş akdinin feshi ile birlikte ilgili firma tarafından kıdem tazminatı işçinin banka hesabına yatırılır ve ilgili kıdem tazminatı ödemesine ilişkin taraflarca detaylı işçi alacakları dökümünü içeren ibra ile ilgili protokol yapılır.

Taraflarca kıdem tazminatı konusunda mutabık kalınamadığı takdirde taşeron işçinin İş Mahkemesinde dava açması gerekecektir.

Kamu Kurumları Bakımından Kıdem Tazminatı Ödemesi

Ödeme belirli belgeler esas alınarak doğrudan işçinin banka hesabına yapılır. Taşeron işçilerin hizmet süreleri hesabı, taşeron firma veya kendilerinden istenecek belgeler ve diğer usuller Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir. Kıdem tazminatının hesaplanmasında daha önce kıdem tazminatı ödenmiş süreler dikkate alınmaz. Aynı kıdem süresi için bir defadan fazla kıdem tazminatı ödenmez.

Kıdem tazminatına hak kazananların bu haklarını elde edebilmesi için başvuruda bulunması gerekir.  Bu başvuru kendisi veya mirasçıları tarafından ilgili kamu kurum ve kuruluşuna yazılı olarak yapılacaktır. İlgili kuruma banka hesap/IBAN numarası, çalıştığı kamu kurum ve kuruluşlarının listesi ve iş akdinin hangi sebeple sona erdiğine ilişkin taşeron firmadan alacağı belgeyi ibraz etmesi zorunludur. İş akdinin sona erme nedenini gösteren alt işverenden alınan belgenin alt işveren tarafından düzenlenmemesi halinde SGK kayıtları temel alınır. Muhtemel uyuşmazlık durumunda mahkemece karar verilir.

Av. Tuğsan YILMAZ

Konu ile ilgili aşağıda yer alan diğer yazılarımızı da okumanızı öneririz.

İşveren Ve Alt İşveren İlişkisinin İşçi Üzerindeki Etkisi

Kıdem Tazminatı İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

İş Sözleşmesinin Feshine Dikkat

İş Hukukunda İbraname (İbra Sözleşmesi)

İşçi Alacağı Davası Ve İşçi Hakları Nelerdir?

İşçinin Sigorta Primlerinin (Sgk) Eksik Yatırılması Davası

İşçinin Fazla Mesai Ücreti Nasıl Hesaplanır?