Title: TANIMA TENFİZ DAVASINDA APOSTİL ŞERHİ VE ŞERHTEN MUAF ÜLKELER
Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on Oct 8
Rating: 4.5

    Tanıma-tenfiz davası, yurt dışında verilen bir mahkeme kararının ülkemizde tanınabilir /uygulanabilir hale gelmesi olarak tanımlanmaktadır. Yılmaz & Çelik Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak daha önce bu hususta müteaddit defalar gerek TV programlarında gerekse makalelerimizde gerekli bilgileri paylaştık. Tarafımıza son dönemde yoğunlukla APOSTİL ŞERHİ ile alakalı sorular gelmektedir. Bu nedenle bu hususa özel olarak değinmekte fayda olacağı kanaatindeyiz.

    Tanıma tenfiz davası, yoğun olarak yurt dışı boşanmalarının uzantısı olarak pratikte karşımıza çıkmaktadır. Yurt dışında boşanan Türk vatandaşları ülkemizde hala evli göründükleri için bu dava ile yurt dışında aldıkları boşanma kararını Türkiye’de uygulanabilir – tanınabilir hale getirmektedirler. Bu mahkeme kararının ülkemizde işlem görebilmesi için bazı şartlar taşıması gerekmektedir. Bu şartlardan biri de yurt dışından alınan mahkeme kararına APOSTİL ŞERHİ eklenmesidir. Apostil Şerhi genel olarak yabancı devlet kurumlarınca düzenlenen resmi evrakların başka bir devlet tarafından geçerli kabul edilmesi için kullanılan bir mühürdür. Kararı veren devlet kurumu ilgili evrakın arkasına Apostil Şerhini ekleyerek bu evrakı yabancı devlet kurumlarında geçerli – uygulanabilir hale getirmektedir. Apostil Şerhi mevzuatlara Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı’nda hazırlanan Türkiye’nin 08.05.1962 de imzaladığı ve 29.09.1985 tarihinde yürürlüğe soktuğu Yabancı Resmi Belgelerin Tasdik Mecburiyeti’nin Kaldırılması Sözleşmesi ile girmiştir. Bu sözleşme ile bir taraf devlet diğer taraf devlet makamlarınca düzenlenen Apostil Şerhli belgeyi kendi devlet kurumlarında başkaca bir tasdike gerek kalmadan geçerli kabul edecektir.

    Apostil Şerhi denilen mührün üzerinde Fransızca “Apostille Convention de La Haye Du 5 Octobre 1961”  başlığının belirtilmesi zorunludur. Ayrıca şerh üzerinde veren makamın ismi, imzalayan şahsın görevi ve ismi ile imza ve mührünün bulunması gerekmektedir. Tasdik şerhinin boyutları dahi ilgili sözleşmede belirtilmiştir. Buna göre tasdik şerhi kare biçiminde olacak ve en az 9 santimetrelik kenarlara sahip olacaktır.

    Apostil Şerhinin arandığı kararlara örnek vermek gerekirse en başta yabancı mahkeme kararlarının geçerlilik şartlarından biridir. Ayrıca yabancı ülkelerden alınan vekâletnamelerin de Türkiye’de kullanılması için Apostil Şerhi mecburiyeti söz konusudur. Apostil Şerhi Yargıtay kararlarına dahi birden çok defa konu olmuştur. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin birçok içtihadında yabancı ülke evraklarının Türkiye’de geçerli kabul edilmesi için Apostil Şerhi taşıması gerektiği karara bağlanmıştır.

    Apostil Şerhi mecburiyetinin yanı sıra Türkiye bazı ülkeler ile ikili anlaşmalar yaparak Apostil mecburiyetini kaldırmış ilgili ülkelere karşılıklı olarak muafiyet getirilmiştir. Bu muafiyetin tanındığı ülkeler; “Hırvatistan, Arnavutlu, Gürcistan, Rusya, Ukrayna, Kuveyt, Makedonya, Litvanya, Macaristan, Özbekistan, Tacikistan, Avusturya” dır. Bu ülkeler ile yapılan ikili anlaşmalar gereği resmi evraklar Apostilden muaf tutulmuştur.