Title: Ağır Ceza Davaları
Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on Feb 15
Rating: 5.0

Ağır Ceza Mahkemesi

Ağır ceza mahkemesi, adli yargı ilk derece mahkemesidir. Her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunlukları göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur. Bulundukları il veya ilçenin adı ile anılır. Heyet halinde çalışır, bir başkan ve yeteri kadar üye bulunur. Toplanması için bir başkan ve iki üye şarttır. İş durumunun gerektirdiği yerlerde birden fazla daire şeklinde örgütlenebilir ve bu daireler numaralandırılır.

Ağır Ceza Suçları

Mahkemelerin görevleri kanunla belirlenmektedir. Dolayısıyla Teşkilat Kanunumuz ağır ceza mahkemelerinin hangi tür ve ağırlıktaki işlere bakacağını göstermiştir. Buna göre, kanunların ayrıca görevli kıldığı haller saklı kalmak üzere;

-Türk Ceza Kanunu’nda yer alan;

  • Yağma
  • İrtikâp
  • Resmi belgede sahtecilik
  • Nitelikli dolandırıcılık
  • Hileli iflas suçları,

-Devletin güvenliğine, anayasal düzene, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlardan;

  • Devletin birliğini ve ülke bütününü bozmak
  • Düşmanla işbirliği yapmak
  • Devlete karşı savaşa tahrik
  • Temel milli yararlara karşı faaliyette bulunmak için yarar sağlama
  • Yabancı devlet aleyhine asker toplama
  • Askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma
  • Düşman devlete maddi ve mali yardım
  • Anayasayı ihlal
  • Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı
  • Yasama organına karşı suç
  • Hükümete karşı suç
  • C. hükümetine karşı silahlı isyan
  • Silahlı örgüt
  • Silah sağlama
  • Suç için anlaşma
  • Askeri Komutanlıkların gaspı
  • Yabancı hizmetine asker yazma, yazılma
  • Savaş zamanında emirlere uymama
  • Savaş zamanında yükümlülüklere aykırılık
  • Savaşta yalan haber yayma
  • Devletin güvenliğine ilişkin belgelere yönelik suçlar
  • Devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme
  • Siyasal veya askeri casusluk
  • Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama
  • Gizli kalması gereken bilgileri açıklama
  • Uluslararası casusluk
  • Devlet sırlarından yararlanma, devlet hizmetlerinde sadakatsizlik
  • Yasaklanan bilgileri temin
  • Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadı ile temini
  • Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadı ile açıklama
  • Taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi
  • Devlet güvenliği ile ilgili belgeleri elinde bulundurma suçları,

– 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun kapsamına giren suçlar,

– Ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis ve on yıldan fazla hapis cezası gerektiren suçlarla ilgili dava ve işlere bakmakla ağır ceza mahkemeleri görevlidir.

Doktrinde görev bahsine madde bakımından yetki denmektedir. Madde bakımından yetki kamu düzenindendir. Bu nedenle davaya bakan ağır ceza mahkemesi görevli olup olmadığına kovuşturma evresinin her aşamasında resen karar verebilir. İlgililer de görevsizlik iddiasını muhakemenin her aşamasında ileri sürebilir. İddianamenin kabulünden sonra; işin ağır ceza mahkemesinin görevi dışında kaldığı anlaşılırsa mahkeme bir kararla işi görevli mahkemeye gönderir. Verilen bu görevsizlik kararlarına karşı itiraz yolu açıktır. Ancak duruşmada suçun hukuki niteliğinin değiştiğinden bahisle görevsizlik kararı verilerek dosya alt dereceli mahkemeye gönderilemez. Yani asliyelik bir iş yanlışlıkla ağır cezaya geldiğinde bakılacaktır; bu yanlışlık duruşmadan önce anlaşılmışsa geri gönderilecek, duruşmada anlaşılmışsa gönderilmeyip yargılama ağır ceza mahkemesinde yapılacaktır.

Madde bakımından yetkisiz yani görevsiz hâkimin yaptığı işlemler geçersizdir. Bunun tek istisnası yenilenmesi mümkün olmayan işlemlerdir. Bunun dışında yapılan tüm işlemler yenilenir. Adeta yargılama makamının önüne yeni gelen bir iş gibi görülür ve yeniden yargılama yapılır. Yenilenmesi mümkün olmayan işlemlereyse örnek olarak dinlenilen tanığın ölmesi veya otopsiden çıkan cesedin tekrar otopsi yapılmasına olanak vermeyecek hale gelmesi gösterilebilir.

Ağır ceza mahkemeleri hususunda değinilecek diğer bir nokta ise CMK’da resen temyiz kurumunun düzenlenmemesidir. Eski Ceza Muhakemesi Hukukumuzda istek olmadan temyiz incelemesi olamaz kuralının istisnası olan resen temyiz kuralı vardı. Mülga CMUK m. 305/1’de ceza mahkemelerinde verilen 15 sene ve daha yukarı hürriyeti bağlayıcı cezalar ile ölüm cezalarına ait hükümlerin Yargıtay’ca kendiliğinden tetkik edileceği düzenlenmişti. Davasız yargılama olmaz ilkesine aykırı olan bu durum öğretide otomatik temyiz olarak adlandırılmıştı. Yeni CMK 272’1 de on beş yıl ve daha fazla hapis cezalarına ilişkin hükümler BAM tarafından resen incelenir denilerek istinaf kurumuna yer verilmiştir.

Ağır Ceza Davaları Ne Kadar Sürer?

Ağır ceza davaları yargılanan sanıkların sayısı, yargılamaya konu delillerin toplanıp toplanmaması, tutuklu sanıkların bulunup bulunmamasına göre farklı sürelerde neticelenebilir. Ayrıca ağır ceza davaları öncesinde soruşturma aşamasında ifadesi alınan yahut alınmayan tanıkların kovuşturma aşamasında dinlenmesi de yargılama sürecinde zaman alan faktörlerden bir tanesidir. Ağır ceza davalarını sadece yerel mahkeme süreci ile değerlendirmemek gerekecektir. Zira ağır ceza davalarının Yargıtay süreçleri de yargılamayı uzatan etkenler arasında yer almaktadır. Ağır ceza davalarında dava süresinin yaklaşık olarak 1 ila 3 yıl arasında sürdüğü kabul edilebilir. Ancak yargılamanın işleyiş hızını etkileyen birden fazla faktör bulunması nedeniyle sürecin daha kısa sürmesi yahut öngörülenden daha uzun sürede neticelenmesi de muhtemeldir.

Ağır Ceza Avukatları

Ağır ceza davaları mahiyeti itibarıyla bireylerin hayatını ve geleceğini doğrudan etkileyebilecek kararların alınabildiği ciddi bir yargılama sürecini gerektiren ve telafisinin çoğu zaman mümkün olmadığı davalardır. Bu neden dava süreci içerisinde ağır ceza avukatlarından avukatlık hizmeti almakta fayda vardır. Zira avukatlık mesleği bakımından hekimlikte olduğu gibi meslek içi branşlaşma zorunlu olmamakla birlikte günümüzde her dava tipi ile ilgilen avukat sayısı da azalmış, meslek içi branşlaşma zaruri olmuştur. O nedenle ağır ceza davaları bakımından ağır ceza avukatları tercih edilmeli, ağır ceza davaları tecrübesinin, ceza yargılaması açısından hukuki hakimiyetin varlığı aranmalı ve ağır ceza avukatlarında tercih bu minvalde yapılmalıdır. Unutulmamalıdır ki ağır ceza avukatları neticeyi garanti edemez fakat öngörüleri ile süreci en doğru şekilde yürütebilir ve olabilecek en iyi neticeyi alabilmek adına dava stratejisini kurgulayabilir.

Avukat Tuğsan YILMAZ
Avukat Halil İbrahim ÇELİK
Yılmaz & Çelik Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
0212 343 24 95

Ceza davasında avukatlık ücretinin nasıl belirlendiği hususunda bilgi içeren Ceza Davası Avukatlık Ücretleri başlıklı yazımızı da okumanızı öneririz.