Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçu (TCK 133 )

İnsanlar toplumsal bir yaşamın parçası olarak diğer insanlarla iletişim kurmaya ihtiyaç duyarlar. Ancak, günümüzde teknolojinin gelişmesiyle kişilerin özel görüşmelerine müdahale olanakları artmaktadır. Bu sebeple kişilerin özel yaşamlarına yapılan ihlallere engel olmak için Türk Ceza Kanunu, Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar başlığı altında bazı suçlar tanımlamıştır. TCK 133. Maddede yer alan kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçu da bu başlıkta düzenlenen suçlardan biridir.

Kişiler Arasındaki Aleni Olmayan Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması

TCK 133. Maddenin başlığındaki ‘ve’ bağlacı suçun oluşması için kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması eylemlerinin birlikte yapılması gerektiği şeklinde bir algı yaratmasına rağmen maddenin içeriğinde seçimlik hareketli bir suç öngörülmüştür. Diğer bir ifadeyle bahsi geçen suçun oluşması için kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların dinlenmesi ‘veya’ kayıt altına alınması eylemlerinden birinin yapılması yeterlidir.

TCK 133. Maddenin 1. fıkrasında, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların dinlenmesi veya kayda alınması suç olarak tanımlanmıştır. Burada dinlenilen veya kayda alınan konuşmanın niteliği önem taşımaktadır. Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi veya kayda alınması suçu ancak aleni olmayan konuşmalar için gerçekleşebilmektedir.

TCK 133. maddenin gerekçesinde aleni olmayan konuşmaların tespiti yapılırken konuşmanın, başkaları tarafından özel bir gayret göstererek duyulması hususuna dikkat çekilmiştir. Buna göre konuşmanın aleniliğinin tespiti açısından konuşmanın yapıldığı yerin bir önemi yoktur. Önemli olan yapılan konuşmayı dinleyebilmek için özel bir çaba sarf edilip edilmediğidir.

TCK 133. Maddenin 1. Fıkrasında belirtilen suçun oluşabilmesi için seçimlik hareketler öngörülmüştür. Bunlar, aleni olmayan bir konuşmayı bir aletle dinlemek veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydetmektir. Bu eylemlerden herhangi birinin yapılması suçun oluşması için yeterlidir. Maddede belirtilen ses alma cihazı hem ses hem de görüntü alabilen cihazları kapsamaktadır.

Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçunun faili herkes olabilir. Kendi aralarında aleni olmayan konuşmayı gerçekleştiren kişilerden bazıları da bu suçu işleyebilir.

Konuşmanın dinlenmesi veya kayda alınmasına, konuşmanın her iki tarafınında rıza göstermesi durumunda bahsi geçen suç oluşmaz. Ancak konuşmanın taraflarından yalnızca birinin bu duruma rıza göstermesi suçun oluşmasına engel olmayacaktır. Diğer bir deyişle konuşmanın taraflarından birinin rızasının olmaması kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması suçunun oluşabilmesi için yeterlidir.

Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması Suçunun Cezası

TCK 133. Maddenin 1. Fıkrasında belirtilen suç için iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Bu suçun takibi şikayete bağlıdır.

TCK 133. Maddenin 2. Fıkrasında aleni olmayan söyleşinin ve diğer konuşmaların rıza olmadan ses alma cihazıyla kayda alınması suç olarak tanımlanmaktadır. Bu suçun oluşabilmesi için 1. Fıkrada olduğu gibi yapılan söyleşi ve konuşmaların aleni olmaması gerekmektedir. Konuşma ve söyleşinin aleni olması durumu bahsi geçen suçun oluşmasına engel olur. Bu fıkrada tanımlanan suç için maddenin ilk fıkrasından farklı olarak seçimlik ceza öngörülmüştür. Buna göre TCK 133. Maddenin 2. Fıkrasında belirtilen suçun cezası altı aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır ve suçun takibi şikayete bağlıdır.

TCK 133. Maddenin 3. Fıkrasında ise ilk iki fıkrada belirtilen fiillerden birinin işlenmesi neticesinde elde edilen bilgilerden yarar sağlamak veya başka kişilerin bu bilgilere ulaşmasını sağlamak suç olarak tanımlanmıştır. Burada yine seçimlik hareketli bir suç söz konusudur. Sayılan fiillerden bir tanesinin işlenmesi bahsi geçen suçun oluşması için yeterlidir. Diğer fıkralarda olduğu gibi 3. Fıkrada belirtilen suçun takibi de yine şikayete bağlıdır.

Bu fıkrada yer alan suç için iki yıldan beş yıla kadar hapis ve dört bin güne kadar adli para cezası öngörülmüştür. Madde metninin devamında konuşmaların basın ve yayın yoluyla yayınlanması halinde de aynı cezaya hükmedilmiştir.

Türk Ceza Kanunu’ nda özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar başlığı altında düzenlenen ceza maddeleri ve konu ile ilgili aşağıda belirtilen yazılarımızı da okumanızı öneririz.

Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali Suçu Ceza Davası

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu

Kişisel Verileri Verme, Yayma, Ele Geçirme Suçu