Title: Suç Eşyasının (Çalıntı Mal) Satın Alınması veya Kabul Edilmesi Suçu
Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on Apr 12
Rating: 5.0

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ nun 165. maddesinde bir suç eşyasının alınması veya kabul edilmesi suçu tanımlanmıştır. İlgili kanun maddesine göre bir suçun işlenmesiyle elde edilen eşyayı veya diğer malvarlığı değerini, bu suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişinin, altı aydan üç yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Kabul Edilmesinin Suçunun Konusu

TCK 165. maddede tanımlanan suçun konusunu bir suçun işlenmesi ile elde edilmiş eşya yahut mal varlığı değerleri oluşturmaktadır. İlgili kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere herhangi bir eşya yahut mal varlığı değeri ancak bir suçun işlenmesi ile elde edilmesi halinde bahse konu suçun konusunu oluşturabilmektedir.

İlgili suçun konusunu oluşturan suç eşyasının hangi suç sonucu elde edildiği önem arz etmemektedir. Kasıtlı yahut taksirli suçtan elde edilmiş olabilir. Ancak kabahatten elde edilen eşyalar işbu suçun konusunu oluşturmamaktadır.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Kabul Edilmesi Suçunu Oluşturan Eylemler

TCK 165. maddede bahse konu suçu gerçekleştiren seçimlik hareketler sayılmıştır. Buna göre suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun meydana gelmesi için suça konu eşyanın yahut mal varlığı değerinin satılması, satın alınması, devredilmesi veya kabul edilmesi eylemlerinden birinin gerçekleştirilmesi yeterlidir. Kişinin sayılan eylemlerden herhangi birini icra etmesi ile bahse konu suç oluşacaktır.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Kabul Edilmesi Suçunun Faili

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunun faili olabilmek için iki şart aranmaktadır. Aranan ilk şart failin suça konu eşyanın elde edilmesine sebep olan suça iştirak etmemiş olmasıdır. Buna göre suça iştirak eden kişi bahse konu suçun faili olamamaktadır. Bununla birlikte aranan diğer şart ise kişinin suça konu eşya yahut mal varlığı değerinin suç eşyası olduğunu bilmesidir. Şayet kişi sattığı, devrettiği, kabul ettiği ve ya satın aldığı eşyanın bir suç neticesinde elde edildiğini bilmiyor ise TCK 165. maddede yer alan suçun faili olamaz.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Kabul Edilmesi Suçunda Kast Unsuru

TCK 165. maddede yer alan suçun meydana geldiğinden söz edebilmek için kast unsurunun gerçekleşmesi gerekmektedir. Başka bir anlatımla kişi devrettiği, kabul ettiği ve ya satın aldığı eşyanın bir suç neticesinde elde edildiğini bilmeli ve istemelidir. Aksi halde kast unsuru oluşmadığı için bahse konu suç oluşmaz.

 

Kast unsurunun tespiti her somut olay için ayrıca yapılmaktadır. Ancak genel bazı durumların varlığı halinde kast unsurunun da oluştuğundan söz edilmektedir. Örneğin suç eşyasının, ilgili eşya ile bağlantısız ve hayatın olağan akışına aykırı bir şekilde satın alınması halinde kast unsurunun varlığı kabul edilmektedir. Yine kast unsurunu ortaya koyan bir başka kriter ise malın değeridir. Bir malın normal değerinin çok altında satın alınması halinde de kast unsurunun oluştuğundan bahsedilebilmektedir. Bu kriterler kast unsurunun tespitinde dikkate alındığı gibi kişinin kasıtlı olarak işbu suçu işlediğini tek başına kanıtlamaz.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Kabul Edilmesi Suçu Şikayete Tabi Mi?

Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu şikayete ve uzlaşmaya tabi değildir.

Bahse konu suçta soruşturma savcılık tarafından re’sen yapılmaktadır. Herhangi bir şikayet süresine bağlı olmayan suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda şikayetten vazgeçilmesi ceza davasının düşmesi ile neticelenmez. TCK 167 de yer alan hükümler ise saklıdır.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Kabul Edilmesi Suçunda Görevli Mahkeme

TCK 165. maddede yer alan suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçunda görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.

 

Suç Eşyasının Satın Alınması Veya Devredilmesi Suçunun Cezası

Suç eşyasının satın alınması veya devredilmesi suçunun faili 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. İlgili kanun maddesinin devamında suç eşyasının satın alınması veya devredilmesi suçunun şahsi cezasızlık halleri sayılmıştır. Bu madde ile işbu suçun,

  • Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,
  • Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın,
  • Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmayacağı hükme bağlanmıştır.

Bununla birlikte maddenin devamında cezada indirim yapılacak haller sayılmıştır. İşbu suçun

  • Haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin,
  • Aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin,
  • Aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımlarının, zararına olarak işlenmesi halinde; ilgili akraba hakkında şikayet üzerine verilecek ceza, yarısı oranında indirileceği belirtilmiştir.

 

Avukat Tuğsan YILMAZ

Ceza hukuku ile ilgili diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz. Ceza davaları ile ilgili talepleriniz için 0212 343 24 95 ten bize ulaşabilirsiniz.