Title: Soybağının Reddi Davası Nasıl Açılır?
Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on Dec 9
Rating: 5.0

Soybağının (nesebin) reddi, baba açısından çocuğun nesebinin kendinden gelmediği hususunda babalık karinesinin çürütülmesini; çocuk açısından ise baba yönünden soybağı bulunmayan çocuk statüsüne girmesini sağlayan yenilik doğurucu bir hukukî işlemdir. Soybağının reddedilmesi, baba tarafından veya ergin ise çocuk tarafından açılan soybağının reddi davasıyla mümkündür. Bu dava ile ilgili hükümler TMK (286-291) maddelerince düzenlenmiştir. Soybağının reddedilmesi hususunda ispat edilebilirlik; çok hayatî bir rol oynamaktadır.

Soybağının reddinde ispat yükümlülükleri

Çocuğun evlilik içinde ya da evlilik dışında ana rahmine düşmesi durumlarında kişiye farklı ispat yükümlülükleri doğmaktadır. Çocuk evlilik birliği içerisinde ana rahmine düşmüşse davacı, kocanın baba olmadığını ispat etmek yükümlülüğü altındadır. TMK (287/2) hükmüne göre; evlenmeden başlayarak en az yüz seksen gün geçtikten sonra ve evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla üç yüz gün içinde doğan çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır. Bu açık hüküm tıbbî gebelik süreleri esas alınarak azamî ve asgarî doğum süresine göre ana rahmine ne zaman düştüğünü belirlemek amacıyla yürürlüktedir.

TMK evlilik içerisinde ana rahmine düşen çocuğun babasının, o evlilikteki koca olma ihtimalini çok yüksek gördüğü için davacıyı ağır bir ispat yükümlülüğü altına sokmuştur. Davacının bu durumda çocuğun babasının kendisi olamayacağını ispatlayacak deliller sunması gerekmektedir. Örneğin cinsel ilişkinin imkânsızlığını ispat etmek veya cinsel ilişki ile çocuğun doğması arasındaki illiyet (nedensellik) bağının olmaması hâlini ispat etmek, bu deliller arasında sayılabilir.

Çocuğun evlilik olmaksızın ana rahmine düşmesi durumunda babalık karinesinin çürütülmesi nispeten daha kolaydır. Bu konuda kanunda da; çocuk, evlenmeden önce veya ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmüşse, davacının başka bir kanıt getirmesi gerekmez hükmü yer almaktadır.

Çocuğun ayrı yaşama esnasında ana rahmine düşmesi durumunda babalık karinesinin reddedilmesi, örneğin eşlerden birinin Avrupa turuna çıkması ve çıktığına dair uçak biletleri, otel makbuzu gibi deliller ile fiilen eşlerin ayrı bulunduğunun ispatlanmasıyla kolaylaşacaktır.

Çocuğun evlilikten önce ana rahmine düşmesi durumunda; evlendikten sonra 180 gün geçmeden doğan çocuklar evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılmaz. Çünkü 180 günden önce doğumun gerçekleşmesi tıbben imkânsızdır.

Soybağının reddi davasında hak düşürücü süreler

TMK 289. maddede belirtildiği üzere koca; doğumu, baba olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl, her hâlde doğumdan başlayarak beş yıl içinde soybağının reddi davasını açabilmektedir.

Çocuk ise ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açabilmektedir. Kanunda belirtilen süreler hak düşürücü süreler olup, hak düşürücü süreler hâkim tarafından re’sen dikkate alınır.

Av. Tuğsan YILMAZ
Alper ÇABUK

Bir önceki yazı için; Boşanma Davasında Birden Fazla Sebep Olur Mu?                    

DMCA.com Protection Status