Title: CHARBACK DE ( TERS İBRAZ) BANKALARIN ARAŞTIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Reviewed by Av.Tuğsan YILMAZ on Jun 5
Rating: 5.0

Mastersard, Visa, American Express, CUP, JCB gibi uluslararası kart lisansörlerinin güvenli e-ticaret için öngördüğü chargeback kurallarında kullanılan kart sahibi bankanın araştırma yükümlülüğü bulunmaktadır. Banka, ödemesi alınan ürünün satıcıya ulaşıp ulaşmadığını kontrol etme yükümlülüğünü taşımaktadır. Yapılan alışveriş neticesinde alıcı ürüne ulaşmadıysa Bankanın chargeback kuralları gereğince ödemeyi iade etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bankanın bu araştırmayı eksik yapması Yargıtay 19. Hukuk Dairesi tarafından bozma sebebi sayılmıştır. Bu konuya ilişkin Yargıtay kararını aşağıda paylaşıyoruz.

 

Y19HD

Esas : 2003/3702

Karar : 2003/8968

Tarih : 26.09.2003

 

YARGITAY 19. HUKUK DAİRESİ KARARI:

 

Davacı vekili, müvekkili ile davalı H.K. arasında Amerikan Ekspres kredi kartları için kartlı ödemeler sözleşmesi imzalanarak üye işyeri statüsü verildiğini, Frankfurt`ta özel posta servisinde kaybolan kredi kartlarının sahte imzalarla davalı üye işyerine ibraz edilerek alışveriş yapıldığını, 5 gün içinde 169 kez birden fazla satış belgesi düzenlendiğini, davalının birden fazla satış belgesi düzenlemek suretiyle otorizasyon alınması engellenerek işlem yaptığını ibraz edilen slip bedellerinin davalı üye işyeri hesabına alacak kaydedildiğini davalının haksız kazanç elde ettiğini, alacağın tahsili için yapılan takibe de itiraz edildiğini belirterek itirazın iptalini ve %40 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili çalıntı kartla alışveriş yapılmasında müvekkilinin bir kusuru bulunmadığını, işlemlerin kredi kartı ile alışveriş kurallarına uygun olarak yapıldığını, kartların çalıntı olduğunu bilecek durumda olmadıklarını, bu nedenle davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre Ceza Mahkemelerinden verilen beraat kararlarının BK.nun 53. maddesi gereğince hukuk mahkemelerini bağlamadığını, aynı satışlar nedeniyle dava dışı Prestij Kundura Tekstil Ltd.Şti. hakkında açılan alacak davası sonucu verilen hükmün Yargıtay 11.Hukuk Dairesi tarafından onandığı, bu kararın kesin delil sayıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, bankanın 15.909.826.985.-TL. alacaklı olduğunun tespitine itirazın iptaline asıl alacak 12.582.464.224.-TL.ye takip tarihinden itibaren yıllık %80 ve değişen oranlarda reeskont faizi yürütülmesine, %40 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.

1- Davacı banka, anılan kartlarla yapılan harcama bedellerini ödediğini, ancak kartlar sahte olduğundan ödediği parayı kartı veren yurtdışındaki bankadan alamadığını iddia ederek ödediği slip bedelinin tahsilini talep etmektedir. Bu durumda davacı banka harcama belgelerinin yurt dışındaki bankaya gönderilmesine rağmen kartların çalıntı olması nedeniyle slip bedellerinin tahsil edilememiş olduğunu bir başka deyişle yurt dışındaki bankanın kendisine charge back ettiğini kanıtlamakla yükümlüdür. BU NEDENLE BANKA KAYITLARI ÜZERİNDE İNCELEME YAPILARAK YURT DIŞI BANKANIN DAVACI BANKAYA CHARGE BACK EDİP ETMEDİĞİ ARAŞTIRILMADAN YAZILI GEREKÇE İLE HÜKÜM KURULMASI DOĞRU OLMADIĞI GİBİ, aynı harcama belgelerine dayanılarak, davalı H.K.`ın ortağı bulunduğu Şirket hakkında da dava açıldığı ve verilen kararın Yargıtay tarafından onandığı anlaşıldığından, davacı bankanın o davada alacağını tahsil edip etmediği de araştırılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli görülmemiştir.

 

SONUÇ:

 Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 250.000.000.-TL. duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin harcın istek halinde iadesine 26.9.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Av. Halil İbrahim ÇELİK-Av. Tuğsan YILMAZ