Reviewed by Av. Tuğsan YILMAZ on May 29
Rating:
Tüketici Kanunu’nda yapılan değişiklikler ile birlikte kredi kullanılan bankaların dosya masrafı adı altında kredi kullanıcısından/tüketiciden talep ettiği tutarların akıbeti de son günlerde sıkça konuşan konulardan biri haline gelmiştir.
Doktrinde farklı görüşler olsa da Borçlar Kanunu hükümleri gereğince geriye yönelik 10 yılı kapsayan dosya masrafı adı altında bulunan kalemlerin iadesi için dava açılabilecektir.
Özellikle büyük şehirlerdeki Tüketici Mahkemelerinin iş yoğunluğunun bir hayli fazla olması nedeniyle hakem heyetlerinin dosya masrafı miktarına ilişkin yetkisinin arttırılması yürürlüğe giren yeni düzenleme ile kanaatimizce pozitif katkı sağlayabilecektir. Zira dosya masrafı adı altında alınan tutarların ilçe ve il hakem heyetlerinin miktar olarak yetkisini aştığı durumlarda Tüketici Mahkemelerindeki yığılma artmakta, süreç uzamakta, usul ekonomisi ve kısa zamanda yargılamanın neticelenmesi şansı da son bulmaktadır.
28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’ un 68. maddesi uyarınca değeri iki bin Türk Lirası ve altındaki uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetinin, üç bin Türk Lirasının altındaki tutarlarda il tüketici hakem heyetinin, büyükşehir statüsündeki illerde ise iki bin ile üç bin arasındaki tutarlarda ise il tüketici hakem heyetinin uyuşmazlıklarda yetkili olduğu belirtilmiştir. Bu bağlamda bu tutarların mevzubahis olduğu durumlarda doğrudan Tüketici Mahkemesi’ne başvurulamayacaktır. Aksi takdirde ise açılan davada dava şartı yokluğundan esasa geçilmeksizin reddedilebilecektir. Üç bin Türk Lirasının üzerinde bulunan rakamlarda ise Tüketici Mahkemesinde dava açılması zorunludur.
İl tüketici hakem heyeti ve ilçe tüketici hakem heyetlerinin uyuşmazlıklar bakımından vermiş olduğu kararların herhangi bir yaptırımı olmadığı şeklinde toplumda yanlış bir kanı bulunmaktadır. Halbuki 6502 sayılı Tüketici Hakkındaki Kanun’ un 70/1 maddesi uyarınca verilen hakem heyeti kararları tarafları bağlar ve tabir-i caiz ise mahkeme kararı ile aynı sonuçları doğurur. Hatta ve hatta tüketici hakem heyetinin vermiş olduğu karara tüketici mahkemesi nezdindeki itirazlarda dahi inceleme yapılır iken itiraz kararın icrasını etkilememektedir. Diğer bir deyişle hakem heyetinin vermiş olduğu karar ilamlı icra hükmünde olduğundan ilamlı icra yoluyla tahsili de mümkündür.
Tarafımıza yöneltilen banka kredi dosya masrafı ve sıkça sorulan soruları da kısaca yanıtlamaya çalışalım.
BANKA KREDİSİ DOSYA MASRAFI İADESİNİ HER KREDİ KULLANIMINDA TALEP EDEBİLİR MİYİM? ŞİRKETİM ADINA ÇEKİLEN KREDİLERİ DE İSTEYEBİLİR MİYİM?
Banka kredisi bakımından talep edilecek dosya masrafı için kredi tipinin tüketici kredileri ile ilgili olması gerekmektedir. Örneğin tüketici ihtiyaç kredisi, ev, arsa alımı için gayrımenkul kredileri, araba alımı için araç kredileri bu kapsamda yer almakta iken ticari kredileri kapsam dışında kalmaktadır. O nedenle kredi tipi dosya masrafı iadesi bakımından önem arz etmektedir.
DOSYA MASRAFI İADESİNDE TEMEL KISTAS NEDİR? HANGİ KALEMLERİN İADE EDİLMESİ MÜMKÜNDÜR?
Banka tarafından kredi kullanımı ile ilgili talep edilen gider mahiyetindeki kalemlerin zorunlu olması gerekmektedir.(örneğin gayrımenkule ilişkin kredilerde devletin zorunlu tuttuğu deprem sigortası) Aksi halde banka tarafından tanzim edilen dekontta ne yazılır ise yazılsın zarureti ispatlanamayan tutarların kredi kullanıcısına/tüketiciye iadesi gerekmektedir. Örneğin fazla miktarda alınan expertiz ücreti, komisyon gideri, kredi yapılandırmasında yer alan erken kapama cezası, ipoteğin tapu kayıtlarından fekki işlemi ve yazısı ücreti vb.
Bankaların tüketici tarafından talep edilen dekontlarda yer alan bazı kalem açıklamaları tüketicinin konu hakkında bilgi edinmesini sağlamaktan ziyade zihin bulandırma neticesi doğurmaktadır. Bu nedenle bahsedilen açıklamanın dosya masrafı kapsamında talep edilip edilemeyeceğine yönelik avukat yardımı almanızda mutlak fayda olacağı kanaatindeyiz.
DOĞRUDAN TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE GİDEREK DİLEKÇE VERMEM YETERLİ OLUR MU? HANGİ EVRAKLAR GEREKİYOR?
Tüketici hakem heyetine başvuru yapmadan önce kullanılan krediye ilişkin banka dekontları, hesap ekstresi gibi bazı evrakların temin edilmesi gerekmektedir. Bu evrakları dilekçe ile bankanızdan isteyebilirsiniz. Evrakların temini ile dosya masrafı kapsamında olan tutarların iadesi de söz konusu olacaktır. Bu kapsamda hesap ekstresi ve dekontların incelemesi bir avukat tarafından yapılabilir. Zira dosya masrafı olarak kabul edilebilecek kalemlerin tespit edilmesi için bir hukukçudan yardım talep edebilirsiniz.
Hesap dökümü, ekstresi ve dekontlarının temini ile birlikte avukatınıza vekaletname vermeniz fazlaya ilişkin ödenen tutarların iadesi için yeterli olacaktır.
DOSYA MASRAFLARINI ALACAKLARINI SÖYLEYEN VE TELEFONDA ARAYAN KİMSELERE, ŞİRKETLERE GÜVENMELİ MİYİM?
Telefon aracılığı ile size ulaşan ve kredi kartı ile banka bilgilerini talep eden, hesaplarına bir miktar parayı yatırmanızı ve gerekli başvuru evraklarını, dilekçelerini tarafınıza kargo ile göndereceklerini iddia eden kimselere itibar etmeyiniz. Ayrıca kendisini şirket çalışanı, yetkilisi olarak tanıtan ve şirket avukatlarına vekalet vermenizi isteyen kimselere de güvenmemenizde fayda olacaktır. Çünkü avukatlık hizmetleri, danışmanlık faaliyeti yürütse dahi şirket faaliyeti kapsamında yürütülemez, yapılamaz.
KREDİ KARTI AİDAT ÜCRETİNİ DE BU KAPSAMDA İSTEYEBİLİR MİYİM?
Kredi kartı için kesilen aidat ücretlerinin de iadesi Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun nazarında talep edilebilecektir.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN VERMİŞ OLDUĞU KARARA BANKANIN İTİRAZ HAKKI VAR MIDIR?
Tüketici hakem heyetinin vermiş olduğu kararlara karşı, banka yahut tüketici avukatı aracılığıyla Tüketici Mahkemesine itiraz edilebilir. Tüketici mahkemesinin vermiş olduğu karar 6502 Sayılı Kanun’un 70/5 maddesine göre kesindir.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ NE KADAR ZAMANDA KARAR VERİR?
Hukuken eksiksiz ve doğru olarak yapılan başvurularda iki hafta ila üç ay arasında hakem heyeti kararının verilmesi söz konusudur. En kısa sürede netice almak istiyorsanız hukuki yardım alabilirsiniz.
BAŞVURU HANGİ İL VEYA İLÇE HAKEM HEYETİNE YAPILIR?
Başvuru tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki hakem heyetine yapılabilir. Buradaki kanuni düzenlemede yerleşim yeri ile işlemin yapıldığı yerin farklı olması durumunda tüketiciye başvurusu bakımından seçim hakkı tanınmıştır. Tüketici hakem heyetinin bulunmadığı yerlerde ise yetki yönetmelikle belirlenmektedir.
Av. Tuğsan YILMAZ & Av. Halil İbrahim ÇELİK
Sorularınız ve irtibat için İLETİŞİM e tıklayınız.
Merhaba yeni kurulan bir limited şirketiz ve 10 gün önce araba almak için 2 farklı bankadan bir miktar kredi çektik.
Bankaların birinden 650 tl digerinden 350 tl dosya masrafı aldılar.
Normalde şahsım adına kredi çeksem tüketici hakem heyetine gidip dosya masrafları alınabiliyor diye biliyorum.
Fakat forumlarda biraz araştırınca şirket adına kredi çektigimiz için tüketici tanımına girmiyor yazıyor.
Nasıl yapılabilir dosya masraflarını almanın bir yolu var mı tüketici hakem heyetine başvurmalı mıyız?